Cerkiew
pw. Zaśnięcia NMP

1904 – 1908

ZOBACZ PEŁNĄ GALERIĘ ZDJĘĆ

Cerkiew pw. Zaśnięcia NMP związana jest z prawosławnym okresem w dziejach klasztoru. Zbudowana została z inicjatywy mniszek w latach 1904 – 1908 jako cerkiew zimowa.

Jej autorstwo przypisuje się Nikołajowi Pawłowiczowi Kozłowowi, architektowi działającemu na przełomie XIX i XX w., absolwentowi Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu.

Twórca ten zrealizował na zlecenie rządu carskiego szereg budowli użyteczności publicznej oraz cerkwi. Pracował także dla Świętego Synodu Kościoła Prawosławnego (to decyzją tego Synodu na początku XX w. mniszki przeszły z Grodna do Różanegostoku). Potwierdzone w źródłach jest jego autorstwo jednego z różanostockich budynków (dawny szpital klasztorny), można więc zakładać, że prawdopodobnie zaprojektował także cerkiew zimową.

Po ewakuacji sióstr w głąb Rosji w 1915 r. zespół trafił w ręce armii niemieckiej, a następnie, z powrotem, Kościoła katolickiego. Obecnie, cerkiew pełni funkcję katolickiej kaplicy pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych. W dniu 16 kwietnia 1991 r. wpisana została do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (nr rejestru A-528).

Cerkiew zlokalizowana jest na północny wschód od kościoła klasztornego. Powstała w stylu neoromańskim nawiązującym do bazylikowych form charakterystycznych dla kościołów wczesnochrześcijańskich. Jest to budowla orientowana, trójnawowa, w układzie bazylikowym, wzniesiona na rzucie prostokąta z kruchtą i przedsionkiem. Murowana z cegły, w części przyziemia obłożona kamiennymi ciosami, nietynkowana poza detalami architektonicznymi. Kryta dachem dwuspadowym, pobitym blachą.

Część wschodnia cerkwi zamknięta jest trzema półkolistymi absydami, a część zachodnia (frontalna) poprzedzona domkiem portalowym na rzucie kwadratu z triforium powyżej. Wewnątrz cerkwi znajdują się nawy oddzielone od siebie kolumnami z kapitelami kostkowymi podtrzymującymi półokrągłe arkadowanie.

Elewacje cerkwi przeprute są pojedynczymi oknami prostokątnymi zamkniętymi półkolistymi łukami, a także biforiami i triforiami (otworami podwójnymi lub potrójnymi). Krawędzie elewacji oraz fryz zdobione są pasami z motywami kostkowymi oraz prostymi lizenami. Wnętrze cerkwi zostało dostosowane do potrzeb kaplicy katolickiej.

Znajdź nas na mapie