Kościół usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu pomorenowym, w południowo-zachodniej części założenia klasztornego. Co nietypowe – nie jest orientowany, czyli, jego prezbiterium nie jest skierowane na wschód. Położenie kościoła warunkował przebieg drogi, którą pielgrzymi przybywali do Różanegostoku z pobliskiej Dąbrowy Białostockiej.
Kościół pod wezwaniem Ofiarowania NMP jest drugą świątynią powstałą w tym miejscu na potrzeby kultu cudownego obrazu Matki Boskiej Różanostockiej. W 1660 r. właściciele obrazu, Szczęsny i Eufrozyna Tyszkiewiczowie, ufundowali drewniany kościół, który po stu latach rozebrano w związku z planami wzniesienia reprezentacyjnej bazyliki, zdolnej pomieścić rzesze pielgrzymów.
Dzisiejszą świątynię zbudowali w latach 1759-85 tutejsi dominikanie powołani do opieki nad cudownym obrazem i krzewienia kultu Matki Boskiej Różanostockiej. Dominikanie finansowali prace z ofiar wiernych. Do budowy wykorzystali projekt powstałego sto lat wcześniej kościoła oo. jezuitów w Grodnie będącego pięknym przykładem baroku. Realizacja różanostocka w dużym stopniu stanowi powtórzenie jego planu i bryły, nigdy jednak nie została ukończona. Nie wykończono detali w elewacji frontowej świątyni, nie wprowadzono kopuły na tamburze na skrzyżowaniu naw, jaka istnieje w grodzieńskim pierwowzorze, a pustą w tym miejscu przestrzeń zasłonięto stropem. Przede wszystkim jednak, nie ukończono wież, przez co nie uzyskano charakterystycznych dla barokowych kościołów proporcji.
Świątynia różanostocka mieści w swych wnętrzach jednorodne stylistycznie wyposażenie późnobarokowe (rococo): ołtarz główny, ołtarze boczne, do których obrazy namalował prawdopodobnie mnich bazyliański Antoni Gruszecki, ławki, konfesjonały, ambonę, stalle itp.
Kościół został konsekrowany w 1785 r. przez bpa wileńskiego Tomasza Ignacego Zienkowicza. Przez ponad sto kolejnych lat w świątyni zrządzeniem burzliwych dziejów nastawali różni gospodarze. W 1867 r. kościół przejęli wyznawcy prawosławia i rozpoczęli prace przystosowujące wnętrze do wymogów własnego obrządku. Szerszych prac podjęły się zakonnice prawosławne w pierwszych latach XX w. Przearanżowały wystrój i wyposażenie wnętrza, tj. wprowadziły ikono stas, usunęły mensy ołtarzy bocznych, przeniosły cudowny obraz do ołtarza bocznego, wybudowały płytką czaszę betonową w miejscu niezrealizowanej kopuły oraz zwieńczyły wieże kościelne charakterystycznymi dla rosyjskich budowli prawosławnych cebulastymi hełmami. W 1919 r., kiedy sanktuarium wróciło do Kościoła katolickiego, podjęto się prac przywracających świątyni katolicki charakter.
Od tego czasu do czasów obecnych przeprowadzono kilka większych remontów. Jeden z nich miał miejsce w związku z uroczystościami związanymi z koronacją cudownego obrazu MB Różanostockiej w 1981 r. Zmieniono wówczas pokrycie dachowe, wymieniono posadzkę, prowadzono prace malarskie w nawie głównej ponad arkadami. W 1964 r. świątynia została wpisana do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (nr rejestru A-51), a w 1987 r. podniesiono ją do rangi bazyliki mniejszej.
Kościół usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu pomorenowym, w południowo-zachodniej części założenia klasztornego. Co nietypowe – nie jest orientowany, czyli, jego prezbiterium nie jest skierowane na wschód. Położenie kościoła warunkował przebieg drogi, którą pielgrzymi przybywali do Różanegostoku z pobliskiej Dąbrowy Białostockiej. Tak więc, ku drodze, czyli na północ, kierowała się reprezentacyjna fasada sanktuarium (z reguły fasady kierowano na zachód), już z daleka ukazując się w pełnej krasie oczom przybliżających się do celu pątników.
Kościół wybudowano z cegły na zaprawie wapiennej, otynkowano. Jest on bazyliką, czyli budowlą o 3 równoległych nawach, z których środkowa jest wyższa oraz szersza i posiada okna ponad dachami naw bocznych. Okna te zapewniają we wnętrzu środkowej części kościoła bezpośredni dostęp światła dziennego. Trójnawowy korpus kościoła wraz z transeptem (nawą poprzeczną) tworzy w planie zarys krzyża łacińskiego. Do prezbiterium przylegają z dwóch stron zakrystie na rzucie kwadratu, a przy zakrystii wschodniej znajduje się niewielka przybudówka.
Fasadę akcentują dwie wieże nierównej wysokości: wschodnia czterokondygnacyjna i zachodnia trójkondygnacyjna, kryte dachami namiotowymi. Prosta forma dachów jest prowizoryczna, choć utrwalona już w tradycji tej budowli i w wielopokoleniowej pamięci lokalnej społeczności. Oryginalny projekt przewidywał zakończenie wież zdobionymi barokowymi hełmami, nigdy jednak nie udało się ich zrealizować.
Fasada kościoła jest trójosiowa z otworami okiennymi i niszami na każdej osi. Wejście główne umieszczono na osi środkowej. Część środkowa elewacji zwieńczona jest szczytem z charakterystycznymi dla sztuki baroku spływami wolutowymi po bokach. Fasadę kościoła dekorują pilastry, czyli płaskie kolumny „przyklejone” do elewacji, posiadające bazę, trzon i kapitel. Pilastry ułożone są parami i spoczywają na wspólnych podstawach w spiętrzonym porządku, a wiec powtarzane są na każdej kondygnacji fasady w zmniejszonej skali. Wnętrze kościoła jest przestronne i jasne. Nawy boczne od głównej oddzielone zostały wysokimi arkadami wspartymi na prostokątnych filarach zdobionych pilastrami o rokokowych kapitelach. Ściany nad arkadami pokrywają współczesne polichromie przedstawiające sceny z życia Jezusa. Nad nawą główną rozpościera się sklepienie kolebkowe podzielone gurtami (łukami sklepiennymi). Prezbiterium przesklepiono półkopułą z lunetami, a na skrzyżowaniu naw znajduje się powstała na pocz. XX w. płytka betonowa czasza schowana od zewnątrz w kubaturze dachu.
Zachowane wyposażenie kościoła pochodzi głównie z czasów dominikańskich. Ołtarz główny umieszczono w prezbiterium, a pozostałe 10 ołtarzy bocznych rozmieszczono wzdłuż nawy głównej, przy filarach. Ich usytuowanie sprawia wrażenie rozsuwających się kulis teatralnych i kieruje wzrok ku ołtarzowi głównemu. Na drugim filarze od ołtarza po lewej stronie umieszczono ambonę. Ołtarze jak i ambonę pokrywa warstwa malarska imitująca marmur.
